13 april 2016 door Jacqueline Eckhardt

Paultje, echt geen jongen (12+)

Ontroerend tienerverhaal over genderdysforie.

Paultje, echt geen jongen
door: Brigitte Minne
ill.: Joris Thys
uitg.: De Eenhoorn, 2016
ISBN: 978-94-6291-124-6
omvang: 176 pagina's
prijs: € 15,95
Online bestellen

Paultje, echt geen jongen, gaat over een jongen die liever een meisje wil zijn. Hij heeft een liefhebbende moeder, maar een lompe, dominante vader met vastgeroeste gedachten. Hij kan niet omgaan met het 'anders zijn' van zijn zoon en wil ondanks alles een man van hem maken. Hij dwingt hem om cowboytje te spelen en te vechten met klasgenoten.

Het verhaal begint in deze tijd, als we kennismaken met Lien Willems, een huisarts die zich goed kan inleven in anderen en begaan is met haar patiënten. In de volgende hoofdstukken wordt duidelijk wie deze vrouw is.

Dan springt het verhaal terug naar 1958. Kleine Paul hangt aan zijn moeders rokken en doet niets liever dan haar haren kammen en samen met haar nagels lakken. Paultjes moeder ziet er niets kwaads in, maar zijn vader, een grofgebouwde bakker, kan de meisjesachtige trekjes van zijn zoontje niet aanzien. Als Paultje ten overstaan van iedereen voor Sinterklaas een pop met lange haren vraagt, barst de bom in het gezin. Na een vreselijke ruzie besluit Paultje voor eens en altijd zijn 'meisjes-ik', Paulien, te verstoppen.

Maar Paulien blijft, en trekt steeds harder aan Paul. Als hij wegens astma tijdelijk naar zijn oma in het bos wordt gestuurd, verandert zijn leven. Oma Alida herkent het verdriet van Paultje; zij heeft zich haar hele leven lang al man gevoeld. Alida geeft Paulien de ruimte, en jarenlang kan Paultje tijdens de vakanties bij zijn oma zichzelf zijn. Daarbuiten echter wordt de inmiddels 16-jarige Paul steeds ongelukkiger. Uiteindelijk neemt hij een dramatische stap. Die niet fataal is, maar wel een ommekeer betekent voor Paul en ieder die hem lief heeft.

Brigitte Minne schetst in klinkende taal een ontroerend portret van een jongen die vecht voor zijn bestaan, in een tijd waarin genderdysforie (vroeger: 'transseksualiteit') onbespreekbaar was. En toch, denk ik, had dit verhaal ook in deze tijd kunnen spelen. We zijn weliswaar toleranter dan in de jaren '50, maar de onzekerheid en de strijd van kinderen die het gevoel hebben in het verkeerde lichaam te zitten, is ook nu nog heel zwaar natuurlijk. Paultje, echt geen jongen is een ode aan al deze kinderen. Heel mooi!