Mijn kind is uit de kast gekomen. Wat is LGBTQ+?

Bij inclusief ouderschap draait het om het aanmoedigen van open communicatie, waar kinderen zich vrij voelen om zichzelf te uiten zonder angst voor afwijzing. Het betekent ook het erkennen en respecteren van de verschillende identiteiten en achtergronden die binnen het gezin kunnen bestaan. Diversiteit in de wereld speelt een steeds grotere rol en we vinden het belangrijk dat iedereen zich, ongeacht wie ze zijn, thuis en geliefd voelt. In dit artikel focussen we ons op de kans om je LGBTQ+ kind te ondersteunen als ouder. We delen tips om een veilige en warme plek te creëren waarin ook deze kinderen zich begrepen en gewaardeerd voelen. Laten we samen aan de slag gaan!

Hoe inclusief ben jij? 

Inclusief ouderschap draait om liefdevol ouderschap, waarbij begrip en acceptatie centraal staan. Het betekent bewust ruimte maken voor iedereen in het gezin, ongeacht hoe ze zijn. Stel je voor dat je gezin een kleurrijk boeket is, waarin elke persoon als een unieke bloem is. Dat is inclusief ouderschap. Waarom is het belangrijk? Omdat de wereld steeds diverser wordt. Als je wilt dat jouw gezin een warme plek is voor iedereen, dan is inclusief ouderschap de sleutel. Het is belangrijk om te begrijpen dat iedereen anders is, en dat maakt elk gezin bijzonder. Stel je voor dat jouw gezin een team is, waarin iedereen een speciale rol heeft. Door begrip en acceptatie wordt dat team sterker, zodat het samen beter werkt. Dat maakt het leven thuis veel fijner voor iedereen.

Wat is LGBTQ+?

LGBTQ+ staat voor Lesbisch, Gay, Biseksueel, Transgender en Queer. De afkorting is een verzamelterm voor verschillende seksuele oriëntaties en genderidentiteiten die buiten de heteronorm vallen. Elke letter staat voor een andere groep binnen de gemeenschap en de + staat voor andere oriëntaties die onder deze parapluterm vallen. Er zijn veel verschillende varianten van deze afkorting in omloop. Zo heb je misschien ook wel eens LGBT, LGBTQI of LGBTQ+ voorbij zien komen. In essentie betekenen al deze afkortingen hetzelfde.

De heteronorm in onze samenleving

In onze samenleving is heteroseksualiteit en cisgender-zijn de norm. Dit betekent dat er min of meer wordt aangenomen dat vrouwen en mannen met elkaar een relatie aangaan en dat mensen zich identificeren met het geslacht dat ze bij geboorte is toegewezen. Mensen die niet hetero zijn of niet cisgender zijn, worden daardoor al snel bestempeld als 'anders'. Dit kan leiden tot uitsluiting, onbegrip en discriminatie.

Omdat er in onze samenleving zo'n sterke nadruk ligt op heteroseksualiteit en cisgender zijn, is het erkennen en het benoemen van verschillende seksuele oriëntaties en genderidentiteiten zo belangrijk. Zo kunnen we onszelf en anderen beter begrijpen en inclusieve omgevingen creëren waarin iedereen zichzelf kan zijn. En dit begint allemaal bij inzicht en begrip.

De diversiteit binnen LGBTQ+

De term LGBTQ+ is een verzamelnaam voor vele verschillende seksuele oriëntaties en genderidentiteiten. Het is belangrijk om te beseffen dat deze groepen niet homogeen zijn en dat er veel variatie bestaat binnen de gemeenschap. Ieder mens is tenslotte anders en heeft zijn of haar eigen unieke ervaringen.

Seksuele oriëntaties

De eerste drie letters van de afkorting LGBTQ+ staan voor seksuele oriëntaties. Dit betekent dat ze aangeven tot wie iemand zich romantisch of seksueel aangetrokken voelt.

  • L staat voor lesbisch. Dit betekent dat vrouwen zich romantisch of seksueel aangetrokken voelen tot andere vrouwen.
  • G staat voor gay, een term die vaak wordt gebruikt om homoseksualiteit mee aan te duiden. Het kan zowel verwijzen naar mannen die zich aangetrokken voelen tot andere mannen, als naar homoseksuele vrouwen.
  • B staat voor biseksueel. Dit betekent dat iemand zich zowel aangetrokken voelt tot mensen van hetzelfde geslacht als van een ander geslacht.

Genderidentiteiten

De letters T en Q+ in de afkorting LGBTQ+ staan voor genderidentiteiten. Deze letters hebben niet zozeer betrekking op de seksuele of romantische aantrekkingskracht, maar juist op de genderidentiteit en genderexpressie.

  • T staat voor transgender. Dit is een parapluterm die gebruikt wordt voor mensen van wie het geboortegeslacht niet overeenkomt met de genderidentiteit waarmee ze zich identificeren. Bijvoorbeeld iemand die bij de geboorte als man werd geregistreerd, maar zich identificeert als vrouw.
  • Q staat voor queer. Deze term wordt gebruikt voor mensen die zich identificeren als iets anders dan heteroseksueel of cisgender. Het is een term die vaak gebruikt wordt door mensen die zich niet thuis voelen in de hokjes van de samenleving.
  • Het +-teken staat voor alle andere genderidentiteiten en expressies die niet in de andere letters worden genoemd. Onder deze noemer valt bijvoorbeeld:
    • Panseksualiteit; een term voor mensen die zich aangetrokken voelen tot mensen van alle geslachten en genderidentiteiten.
    • Non-binair, a-gender of genderfluïde; termen voor iemand die zich niet thuis voelt in de hokjes man of vrouw.
    • Intersekse; een term voor mensen die geboren zijn met fysieke kenmerken van zowel man als vrouw.
    • Aseksueel of aromantisch; iemand die geen fysieke of romantische aantrekkingskracht voelt naar anderen toe.

Uit de kast komen

De seksuele ontwikkeling van kinderen verloopt in fases. Dit begint al jong: al in de kleuterklas zijn kinderen nieuwsgierig naar het verschil tussen mannen en vrouwen en hun lichaam. Naarmate een kind ouder wordt, neemt de nieuwsgierigheid en ook het bewustzijn van de eigen identiteit toe. En neemt dus ook de ontwikkeling van een eigen seksuele identiteit toe.

Tussen de 10 en de 12 jaar raken de meeste kinderen in de puberteit. Er vinden allerlei lichamelijke veranderingen plaats en veel kinderen ervaren voor het eerst gevoelens van verliefdheid of aantrekking. Dit is vaak ook het moment dat kinderen vragen krijgen over hun eigen gender en seksualiteit. Misschien ontdekt je kind dat hij of zij zich niet thuis voelt in het eigen lichaam of dat hij of zij zich aangetrokken voelt tot mensen van hetzelfde geslacht. Dit kan voor veel verwarring en onzekerheid zorgen.

Een belangrijke stap in de ontwikkeling van je eigen identiteit is het uitkomen voor je seksuele oriëntatie of genderidentiteit. Dit wordt ook wel 'uit de kast komen' genoemd. Dit kan een moeilijk en persoonlijk proces zijn, waarbij iemand ervoor kiest om open te zijn over wie ze zijn tegenover hun omgeving. Dat hoeft natuurlijk niet: in een accepterende omgeving waarin ruimte is voor diversiteit is het vaak een stuk makkelijker om jezelf te uiten en geaccepteerd te worden zoals je bent.

Je LGBTQ+ kind ondersteunen en begeleiden

Het uit de kast komen als gay, lesbisch, trans, queer, panseksueel of biseksueel kan een bevrijdende ervaring zijn, maar het kan ook angst en onzekerheid met zich meebrengen. Vooral voor tieners is dit spannend: de puberteit is al zo'n verwarrende periode. Goede begeleiding en ondersteuning is hierbij dan ook ontzettend belangrijk.

Maar hoe kun je jouw kind hierin ondersteunen? Een omgeving waarin iedereen respect voor elkaar heeft, vrije meningsuiting wordt toegestaan, en er geen discriminatie plaatsvindt, gun je elk kind. Praat al van jongs af aan met jouw kinderen over belangrijke zaken als seksualiteit en diversiteit en leer je kinderen dat iedereen anders mag zijn en dat dat helemaal oké is.

Het is goed om te weten dat iedereen zijn of haar eigen tempo heeft in het ontdekken en accepteren van de eigen seksuele identiteit. Het is dan ook niet altijd gemakkelijk om uit de kast te komen als LGBTQ+ persoon, zeker niet als dit buiten de sociaal geaccepteerde normen valt. Het is daarom essentieel dat jij je kind dit in zijn of haar eigen tempo laat doen.

Het is ook belangrijk dat je als ouder open staat voor een gesprek en een luisterend oor biedt. Het kan voor je kind moeilijk zijn om hierover te praten, maar als ouder sta je open om te luisteren en je neemt de gevoelens serieus. Hoe fijn als je kind open met je praat over alle ervaringen, gevoelens en gedachtes. Informeer regelmatig naar hun dag, gedachten en ervaringen, zo laat je zien dat je betrokken bent en bereid bent om te luisteren. Het gaat niet alleen om horen, maar echt begrijpen wat je kind te zeggen heeft. Door actief te luisteren, geef je je kind het gevoel dat hun stem gehoord wordt en hun gevoelens er toe doen. Het kan zijn dat ze zich zorgen maken over reacties, oordelen of zelfs afwijzing. Let je op deze mogelijke barrières, dan kun je een ondersteunende omgeving creëren waarin je kind zich veilig genoeg voelt om zich te uiten. Over zaken als seksualiteit en genderidentiteit praten kan erg veel inzicht bieden voor je kind, maar het kan jullie onderlinge vertrouwensband ook versterken.

Open communicatie en een luisterend oor zijn niet alleen essentieel voor het begrijpen van je kind, maar ook voor het bouwen van een sterke, ondersteunende relatie waarin je kind zich vrij voelt om zichzelf te zijn. Het creëert een fundament voor begrip, acceptatie en liefde binnen het gezin. 

Belangrijke bronnen

Over genderidentiteit en seksualiteit valt veel te ontdekken, zowel voor je kind als voor jezelf. Gelukkig zijn er verschillende instanties en handige websites waar je terecht kunt voor informatie en begeleiding.

  • Iedereen Is Anders is een platform voor jongeren en ouders vol informatie over gender en seksualiteit.
  • COC is een organisatie die zich inzet voor diverse en inclusieve samenleving en biedt volop informatie.
  • Rutgers is een stichting die zich inzet voor seksuele gezondheid biedt tal van artikelen voor LGBTQ+ jongeren en hun ouders.
  • Jong&Out is een online platform vol informatie voor queer jeugd.