25 maart 2009 door Elsie Sloot

Hoe laat moet mijn kind naar bed?

Slapen is net zo gezond als sporten. Slapen is nodig om het lichaam te laten herstellen van de inspanningen overdag, maar ook om de hersenen weer op te laden. Van slapen word je slim! Dat je door goed slapen een paar punten hoger scoort op de IQ-schaal komt waarschijnlijk doordat je droomt tijdens het slapen, wat de doorbloeding van de hersenen stimuleert.

Vooral kinderen hebben hun slaap hard nodig, omdat ze nog groeien. En hoe meer je groeit, hoe meer slaap je nodig hebt. Baby's bijvoorbeeld, die wel 200 gram per week kunnen aankomen, slapen bijna de hele dag.

Zodra kinderen naar de basisschool gaan, wordt het moment dat ze 's avonds naar bed gaan heel belangrijk. Ze slapen dan immers niet meer tussen de middag, de school kost veel inspanning, en je moet goed uitgerust zijn om goed mee te kunnen doen. Met een moe hoofd kun je niet leren.

Hoe bepaal je de bedtijd?

Het tijdstip waarop kinderen naar bed moeten, hangt af van de hoeveelheid slaap die ze nodig hebben en het tijdstip dat ze moeten opstaan. Dan kun je terugrekenen. Als een kind bijvoorbeeld om 7 uur moet opstaan, en 12 uur slaap nodig heeft, dan moet hij om 7 uur 's avonds naar bed. En als hij maar 11 uur slaap nodig heeft, dan kan hij om 8 uur naar bed.

Opvoeding en gedrag

Bedtijden kinderen per leeftijd: van 2 tot en met 18 jaar

Eerst moet je dus weten hoeveel slaap je kind nodig heeft. Daarvoor bestaan de volgende vuistregels:

• kinderen van 4 en 5 jaar slapen gemiddeld zo'n 12 uur per dag;
• kinderen van 6 t/m 9 slapen gemiddeld 11 uur per dag;
• kinderen van 10 en 11 jaar willen minder graag naar bed, maar hebben toch voldoende slaap nodig: meestal 10 uur per dag;
• kinderen van 12 jaar vinden zichzelf al groot en kijken ook veel tv 's avonds. Toch moeten ze wel minstens 9 uur per nacht in bed liggen.

Let op: als een van de gezinsleden heel vroeg moet opstaan, bijvoorbeeld om naar zijn of haar werk te gaan, worden jonge kinderen meestal ook wakker. Dat kan betekenen dat zij 's avonds eerder naar bed moeten, om toch aan voldoende slaap te komen.

Verschillen tussen kinderen

De bovenstaande periodes zijn gemiddelden. De ene mens heeft nu eenmaal meer slaap nodig dan de andere. Daarom is het belangrijk om goed naar je kind te kijken, om te zien of hij meer of minder slaap nodig heeft dan het gemiddelde. Hoe doe je dat? Heel simpel:

• als een kind 's ochtends fris en uitgerust wakker wordt, dan gaat het kennelijk op tijd naar bed;
• als een kind 's ochtends niet wakker te krijgen is, en meerdere keren geroepen moet worden, dan is dat een teken van vermoeidheid en zal het kind eerder naar bed moeten. Begin met een kwartiertje eerder, en kijk of het dan beter gaat. Zo niet: dan nog een kwartiertje eerder. Enzovoorts. Net zo lang tot het kind 's ochtends makkelijk wakker wordt.

Let op: wanneer je kind vaker vermoeid of ziek is, slechte resultaten op school heeft, of zich afwezig gedraagt, kijk dan altijd eerst of het kind wel voldoende slaap krijgt.

Gezellig

Kinderen willen meestal graag opblijven bij de volwassenen, want daar 'gebeurt' het, daar is het gezellig en leuk. Een kind zal dus niet zo snel uit zichzelf naar bed gaan. Daarom zul je je kind moeten begeleiden bij het naar bed gaan. En hoe leuker je het maakt, met nog een beetje praten en voorlezen, hoe makkelijker dat zal gaan.

Uitzonderingen mogen er natuurlijk wel zijn: een verjaardag of een bezoek aan anderen is soms pas laat afgelopen, dan slaapt het kind ook laat. Maar zorg dan dat er de komende avonden weer gewoon geslapen kan worden.

Tips

• slapen doe je altijd in je eigen bed, of in ieder geval zoveel mogelijk in hetzelfde bed;
• zorg dat je kind elke dag rond dezelfde tijd naar bed gaat;
• heeft je kind moeite met inslapen, zorg dan dat het tóch op tijd naar bed gaat. Slapen is niet verplicht, naar bed gaan (en dus rusten) wel.